Thế Tôn đã dạy như thế này tại Kỳ Viên, do trưởng lão Udayi. Khi các đại trưởng lão rời pháp đường, Udayi thường ngồi vào chỗ của các vị ấy. Một hôm có vài khách tăng đến, thấy như thế cứ tưởng Udayi là một vị trưởng lão, họ hỏi Ông vài câu về ngũ uẩn và vài vấn đề khác. Vỡ lẽ ra Ông chẳng biết gì, họ khinh bỉ bảo nhau.
“Tỳ kheo này là ai mà cùng sống trong tịnh xá với Phật, nhưng lai không biết đến cả ngũ uẩn, tứ đại căn trần”. Rồi họ thưa với Thế Tôn bên dạy Pháp cú:
“Người ngu dù trọn đời
Thân cận người có trí
Không biết được Chánh Pháp
Như muỗng với vị canh”
Câu kệ 64: Đức Phật dạy rằng, người không có trí cho dầu ở gần bậc hiền trí, có ở gần bao lâu chăng nữa họ cũng không học hỏi và không cảm nhận được gì cần thiết cho mình giống hệt như muỗng nằm trong nổi canh, cho dầu nồi canh đó có ngon như thế nào chăng nữa, muỗng muôn đời vẫn là vật vô tri.
Mặc dù đang sống trong Chánh Pháp, hít thở không khí trong lành của Chánh Pháp mà không biết gì về giá trị của cái không khí trong lành đó. Như gã cùng tử cứ muốn lang thang đang sống trến đống vàng mà cứ than nghèo. Ở đây Phật thương xót mà thức tỉnh chúng ta hãy cố gắng vươn lên để làm người trí.
Trường hợp Ngài Udayi, trước khi đắc quả Alahán, sống giữa đông đảo tăng chúng cao đồ tinh thông Tam Tạng nhưng Ngài không biết, luôn luôn có tư tưởng tự cao tự đắc, không nghĩ đến chuyện tu học cho khá hơn. Từ sự kiện tánh nết của Udayi đức Phật mới nói lên câu kệ trên.
Lộc Uyển Pháp Viện
183 Station Road
Deer Park VIC 3023
Australia
Email: [email protected]
Hội Phật Học Nalanda UK
Mã số: 1195038
83 Brookhill Road
Woolwich SE18 6 TT London
United Kingdom
Email: [email protected]